Verhaalt de gemeente kosten?

Is uw inkomen te laag om zelf in uw bestaan te voorzien? Dan kunt u op grond van de Participatiewet in aanmerking komen voor bijstand. Deze uitkering is bedoeld als tijdelijk vangnet voor noodzakelijke kosten, zoals huur, eten en drinken.

De gemeente helpt u met het vinden van een baan, zodat u weer zo snel mogelijk een zelfstandig inkomen heeft. 

De gemeente kan iemand anders dan degene die bijstand krijgt, verplichten om de bijstandsuitkering terug te betalen. Dit heet ‘verhaal van bijstand’. De gemeente kan bijstand op u verhalen als u uw onderhoudsplicht niet nakomt. Onderhoudsplicht betekent dat u meebetaalt aan de kosten van levensonderhoud van een ander persoon. U bent verplicht financieel te zorgen voor:

• uw kind jonger dan 21 jaar
• uw (ex-)echtgenoot/echtgenote
• uw (ex-)geregistreerd partner

Doet u dit niet en heeft uw kind of (ex-)partner daardoor een bijstandsuitkering? Dan kan de gemeente beslissen dat u deze bijstand moet terugbetalen.

De gemeente kan u verplichten bijstand terug te betalen in de volgende situaties: 

1. In Nederland bestaat een wettelijke onderhoudsplicht. Iedereen moet voor haar of zijn gezin zorgen. Dat wil zeggen voor de echtgenoot of echtgenote en voor de kinderen tot 21 jaar.
2. Als u uit elkaar gaat, blijft de wettelijke onderhoudsplicht bestaan. Heeft één van u beiden een eigen inkomen en de ander niet, dan zal er in het algemeen alimentatie betaald gaan worden. De rechtbank stelt de alimentatie vast.
3. De gemeente kan aan een bijstandsuitkering de voorwaarde verbinden dat er alimentatie wordt geëist.
4. Als de verkregen alimentatie lager is dan de geldende bijstandsnorm, dan vult de gemeente de alimentatie aan.

1. Als de alimentatieplichtige de verplichting aan u niet nakomt, moet u de gemeente hiervan in kennis stellen.
2. U moet tevens via het LBIO uw alimentatie laten invorderen. De gemeente zal ondertussen uw inkomen aanvullen tot bijstandsniveau.
3. Is er geen alimentatieplicht opgelegd door de rechter, dan komt u in aanmerking voor een aanvullende uitkering indien uw inkomen onder het bijstandsniveau ligt. De gemeente kan dan zelf besluiten deze aanvulling alsnog bij uw ex-partner in te vorderen.

1. Als u niet gehuwd bent geweest maar heeft samengewoond, blijft wel het recht van de gemeente op verhaal bij de onderhoudsplichtige voor de erkende kinderen. Deze procedure is vergelijkbaar met de hierboven beschreven procedure betreffende echtscheiding.
2. Als u een uitkering ontvangt in het kader van de Participatiewet, jonger bent dan 21 jaar en zelfstandig woont, gaat de gemeente ervan uit dat uw ouders onderhoudsplichtig zijn. Dit houdt in dat uw ouders moeten bijdragen aan uw aanvullende levensonderhoud.
3. Er zijn situaties waarbij het niet mogelijk is dat uw ouders bijdragen. De gemeente kan dan aanvullende bijzondere bijstand verstrekken ter aanvulling op uw uitkering. Voordat deze bijstand wordt verstrekt, zal de gemeente eerst onderzoeken of het noodzakelijk is dat u zelfstandig woont of dat u weer bij uw ouders kunt inwonen. De gemeente zal deze aanvullende bijstand proberen te verhalen op uw ouders.

1. Het recht van de gemeente op verhaal bij de onderhoudsplichtige duurt maximaal 12 jaar. Deze termijn begint na de inschrijving van het echtscheidingsvonnis in het register van de burgerlijke stand.
2. Als er tot op heden niet verhaald is, kan binnen de maximale termijn de gemeente alsnog verhaal instellen. Dit kan echter niet met terugwerkende kracht.

1. Als u bijstand ontvangt en net daarvoor een schenking heeft gedaan, kan de gemeente dit bedrag verhalen op degene die van u een schenking heeft ontvangen. Dit gebeurt alleen als u door de schenking in bijstandsbehoeftige omstandigheden bent geraakt. Bijvoorbeeld als u uw spaargeld heeft geschonken zodat u eerder op de bijstand bent aangewezen.
2. Als u van een uitkeringsgerechtigde een erfenis ontvangt, kan de gemeente de uitkering op uw erfenis verhalen. De bepalingen die gelden voor het vrij te laten vermogen en de vrijlating van vermogen bij krediethypotheek blijven in dat geval veelal van toepassing.

U moet de gemeente alle informatie geven die nodig is om te bepalen hoeveel u moet betalen. Dit kan zijn:

• een echtscheidingsbeschikking;
• een alimentatiebeschikking;
• een bewijs van schenking;
• een bewijs van erfenis;
• bewijsstukken van inkomen, vermogen of schulden van uw ex-partner.